Wat zijn urine drugtesten?
Een urine drugstest is een test die via de urine (plas) kan aantonen of iemand misschien drugs heeft gebruikt. Drugs en reststoffen van drugs verlaten voor een groot deel via de urine het lichaam. Via de urine kan iemand nog dagen of zelfs weken een positieve drugstest hebben. Hoelang iemand positief test verschilt per middel. Ook bestaan er verschillende urinetesten. Niet alle soorten testen zijn even betrouwbaar.
Waarom moet iemand een urinetest doen?
Er zijn verschillende redenen waarom iemand een urinetest zou moeten doen. Dit zijn een aantal voorbeelden:
- Iemand wordt behandeld voor een verslaving en de instelling wil weten of iemand gebruikt heeft
- Iemand woont beschermd, en er zijn strenge regels over het gebruik van alcohol en andere drugs
- Iemand moet in een rechtszaak bewijzen dat hij of zij geen drugs gebruikt
- Iemand is zwanger en staat onder toezicht van de Kinderbescherming
- Iemand heeft onder invloed autogereden en wordt door het CBR getest op middelengebruik.
Soms wil iemand zijn of haar kind of partner/naaste testen. Dit kan, maar dat raden wij niet aan. Waarom dat onverstandig is voor kinderen kun je hier lezen. Heb je vragen over het testen van een naaste of iemand anders? Neem dan contact op met de Drugs Infolijn 0900-1995 (10ct/min).
Wat voor soort urinetesten zijn er?
Er zijn 3 manieren waarop urine kan worden getest met een drugstest:
- Urinezelftest (immuno-assay): dit is een snelle test waarbij iemand in een potje plast. De urine komt dan in contact met een strookje papier. Deze zelftest kan soms wat lijken op een corona zelftest. Hierna verkleurt het papier op een bepaalde manier. Via een gebruiksaanwijzing kan iemand dan aflezen of de test positief of negatief is. Er bestaan ook drugstesten die controleren op meerdere drugs. Deze heten vaak multi-drugstest. Iemand kan dan ook voor meerdere drugs positief testen.
- Laboratoriumtest (immuno-assay): in een laboratorium kunnen ze ook dezelfde techniek gebruiken die bij een zelftest wordt gebruikt. Deze manier is wel betrouwbaarder omdat de test nauwkeuriger kan worden afgenomen en het resultaat beter kan worden afgelezen. Sommige labs kunnen ook bepalen hoeveel drugs of reststoffen er precies zijn gevonden.
- Laboratoriumtest (GC-MS of LC-MS): in een laboratorium wordt er met een machine gekeken welke stoffen er allemaal in de urine zitten. Deze machine kan dat heel nauwkeurig, en kan ook precies zien hoeveel er precies van deze stoffen in de urine zitten.
Het verschil tussen een positieve urinetest en aantoonbaarheid
Aantoonbaarheid betekent dat er sporen van drugs kunnen worden gevonden in de urine. Maar als er sporen worden gevonden betekent dat niet altijd dat diegene ook een positieve test heeft. Wetenschappers hebben namelijk per middel een hoeveelheid bepaald die er minimaal moet worden gevonden. Die hoeveelheid wordt de afkapwaarde of bepalingsgrens genoemd. Als de hoeveelheid onder deze waarde is, is de test negatief. Iemand kan dus kleine hoeveelheden drugs of reststoffen in de urine hebben, en alsnog negatief testen.
Soms snuiven mensen drugs met een bankbiljet. Dit komt dan aan het geld te zitten. Als iemand dat geld gebruikt en daarna zijn of haar mond aanraakt, kan er een beetje drugs in het lichaam komen. Dit is niet gevaarlijk, maar er zit dan wel drugs in het lichaam dat kan worden gevonden door een drugstest. Vanwege de afkapwaarde zorgt dit niet voor een positieve drugstest.
Hoe betrouwbaar is een urinetest?
Niet alle urinetesten zijn even betrouwbaar. Een zelftest kan bijvoorbeeld verkeerd worden gebruikt of verkeerd worden afgelezen, waardoor het resultaat niet klopt.
Ook zijn er medicijnen, middelen, supplementen of soms zelfs eten dat ervoor kan zorgen dat een zelftest positief uitslaat voor een drug terwijl iemand deze drug niet heeft gebruikt. Dit wordt een vals-positief of kruisreactie genoemd. Een urinezelftest is daarom nooit betrouwbaar genoeg om iemand bijvoorbeeld straf of boete te geven voor drugsgebruik. Een (GC-MS of LC-MS) laboratoriumtest is wel betrouwbaar, omdat een vals-positieve test daar bijna onmogelijk is. Een immuno-assay laboratoriumtest is minder betrouwbaar, omdat daar ook vals positieve resultaten mogelijk zijn.
Hoe kan iemand een urinetest omzeilen?
Er zijn online veel manieren te vinden die ervoor zouden zorgen dat iemand die drugs gebruikt heeft geen positieve drugstest krijgt. Dit zijn een paar voorbeelden:
Veel water drinken: Als iemand veel water drinkt om de urine heel dun te maken, kunnen er andere stoffen worden gecontroleerd. Dit zijn stoffen zoals creatinine, die dan ook minder in de urine zitten als deze verdund is. Op die manier kan iemand die de test afneemt erachter komen dat iemand (te) veel water heeft gedronken. Door de waardes te vergelijken kan er alsnog een waarde worden gevonden waardoor iemand positief test. Of iemand moet opnieuw een test doen. Veel water drinken kan gevaarlijk zijn, omdat er kans is op een watervergiftiging.
Supplementen en detoxdrankjes: Er is voor veel supplementen en drankjes geen bewijs dat dit zou werken om drugs uit de urine te verwijderen. Waarschijnlijk werken ze dus niet.
Veel sporten: Er is geen bewijs dat veel sporten het lichaam helpt om sneller drugs te verwijderen.
De enige bewezen manier om geen positieve drugstest te krijgen, is door helemaal geen drugs te gebruiken.