Ayahuasca: Voorbereiding

Ayahuasca thee wordt meestal tijdens een ceremonie gedronken. Mensen kunnen de ceremonie als positief ervaren, maar sommige mensen hebben ook een nare ervaring. Een aantal dagen voor de ceremonie een dieet volgen, geen medicijnen gebruiken en goed in je vel zitten kunnen de risico’s verminderen. Maar ook met een goede voorbereiding verdwijnen niet alle risico’s. Ayahuasca gebruiken kan daarom nooit helemaal veilig. 

Waarom moet iemand zich voorbereiden op een ayahuascaceremonie?

Ayahuasca is een middel met een psychedelische werking. Dit betekent dat een persoon zijn of haar gedachtes, gevoelens en omgeving anders dan normaal ervaart. Dit wordt ‘trippen’ genoemd. Naast deze werking heeft ayahuasca ook een aantal lichamelijke en psychische bijwerkingen.

> Lees hier meer over de werking en bijwerkingen van ayahuasca

Bijwerkingen en risico’s zijn nooit helemaal weg te nemen. Het grootste risico van ayahuasca is een bad trip. Dit is een moeilijke ervaring waar mensen na het gebruik nog lang last van kunnen hebben. Soms is zo’n bad trip zo heftig dat iemand hier een trauma aan overhoudt. Als iemand zich goed voorbereidt, kan de kans op een bad trip of andere risico’s worden verminderd. Een goed voorbeeld van goede voorbereiding is: niet gebruiken als iemand niet goed in zijn of haar vel zit. 

> Lees hier meer over de risico’s van ayahuasca

Voorbereiden op drug, set en setting

Hoe iemand een drug ervaart verschilt per persoon, per keer. Dit heeft met verschillende dingen te maken. We maken hierbij onderscheid tussen drie dingen die invloed hebben: de drug, set en setting. Eerst lees je een korte uitleg over drug, set en setting. Daaronder lees je wat dit betekent voor ayahuasca. 

• “Drug” gaat om het middel zelf. Dus wat iemand gebruikt, maar ook op welke manier. De sterkte, hoeveelheid en hoe vaak de persoon gebruikt vallen hier ook onder.
  
• “Setting” betekent de plek (omgeving). Dus met wie en waar iemand gebruikt, en hoe vertrouwd de persoon zich daar voelt. Maar bijvoorbeeld ook de temperatuur, sfeer en muziek spelen mee.
  
• “Set” verwijst naar de persoon die de drug gaat gebruiken. Hierbij horen lichamelijke eigenschappen. Zoals gewicht, lengte, leeftijd en hoe fit iemand is. Maar ook psychische eigenschappen, zoals hoe de persoon denkt en zich voelt op dat moment. 

Drug, set en setting hebben invloed op elkaar. Samen vormen ze de ervaring. Als iemand zich op elk onderdeel voorbereid, vermindert dit de kans op een vervelende ervaring of bad trip.

> Vind hier een langere uitleg over drug, set en setting.

Drug

De drug is in dit geval ayahuasca. Dit wordt meestal door de begeleider (sjamaan) verzorgd. Deze past de dosis vervolgens aan aan de persoon. En hoort hier veel over te weten. Het wordt (ter voorbereiding) aangeraden om hier vragen over te stellen. Bijvoorbeeld over hoe sterk het is. Of hoe veel en hoe vaak iemand gaat drinken. 

> Lees hier meer over hoe iemand de risico’s van ayahuasca kan verkleinen

Ayahuasca kan niet met alle soorten medicijnen worden gecombineerd. Alcohol en andere drugs (inclusief cafeïne) ook niet. Verschillende middelen kunnen elkaar tegen werken of versterken. Zo kan er een onvoorspelbare of nare ervaring met ayahuasca ontstaan. De combinatie met drugs of medicijnen kan zelfs (levens)gevaarlijk worden. 

> Lees hier meer over de risico’s van ayahuasca combineren.

Om dit te voorkomen moet iemand soms ver van tevoren stoppen met medicijnen gebruiken. Zomaar stoppen met medicijnen kan gevaarlijk zijn. Dit moet die persoon altijd van tevoren met een arts overleggen. Een arts kent ayahuasca niet altijd. Daarom kan je ook de Drugs Infolijn bellen (0900-1995). Wij kunnen dan met je meedenken.

Set

Om de risico’s op een bad trip te verkleinen is het belangrijk dat iemand zich psychisch en lichamelijk goed voorbereid. Deelnemers worden meestal aangemoedigd om hieraan te werken voor de ceremonie, op verschillende manieren. Bijvoorbeeld: 

• Rust voorrang geven, bijvoorbeeld door middel van meditatie
• Schermtijd verminderen
• Geen nieuws kijken of kranten lezen
• Voor en na de ceremonie geen werk, studie of andere verantwoordelijkheden hebben
• Regelmatig sporten, genoeg slapen en gezond eten

Rust en weinig of geen stress zijn hier het belangrijkst. Het idee is dat iemand met rust en positiviteit de ceremonie instapt.

> Lees hier meer over hoe je de risico’s van ayahuasca en DMT kan verminderen.

Setting

Om de setting goed voor te bereiden gaan (betrouwbare/ervaren) begeleiders meestal met de deelnemer in gesprek. Dit wordt soms een introductie of intake genoemd. Hierbij kan iemand meer leren over wat er tijdens de ceremonie zal gebeuren. Daarnaast leren de deelnemer en begeleider elkaar beter kennen. 

Een goede vertrouwensband tussen de deelnemer en de begeleider is belangrijk. Als iemand zich onveilig voelt, wordt de kans op een bad trip groter. 

> Lees in deze PDF meer informatie over hoe iemand een betrouwbare begeleider of -centrum kan kiezen

Voeding voor Ayahuasca en het (MAOi) dieet

In ayahuasca zit de stof DMT. Maar als iemand alleen DMT slikt, werkt het niet. Het wordt dan te snel afgebroken door het lichaam. Daarom zitten er naast DMT ook stofjes in die de afbraak tegengaan. Daardoor zorgt de DMT wel voor effecten. Deze stofjes die de afbraak remmen heten MAOi’s (MAO-remmers).

De MAOI’s stoppen niet alleen tijdelijk de afbraak van DMT maar ook van andere stoffen. Daardoor kunnen bepaalde soorten eten ook gevaarlijk worden. Een van die stoffen heet tyramine. Tyramine komt vooral veel voor in producten met veel eiwit. Zoals:

• Melkproducten
• Gefermenteerde (soja)producten zoals tofu
• Kaas
• Vlees
• Vis
• Eieren
• Gistproducten

Het is het beste om minimaal twee dagen voor ayahuasca eten waar tyramine in zit te vermijden. Zo kan de persoon de kans op risico’s verminderen. Zoals hoofdpijn en een (gevaarlijk) hoge bloeddruk. Een aanbieder van de ceremonie hoort iemand daarover goed te informeren. 

Geen seks voor het gebruik van ayahuasca

Sommige ayahuasca-aanbieders adviseren om geen seks te hebben of te masturberen tijdens de dagen of weken voor en na ayahuasca. De gedachte hierachter is dat mensen energie uitwisselen als ze seks hebben. Of energie loslaten door orgasmes (klaarkomen). Door geen seks te hebben zou iemand die energie vasthouden.

Energie vasthouden zou een positief effect moeten hebben op de ayahuasca-ervaring. Het is echter niet duidelijk of seks daadwerkelijk invloed heeft op ayahuasca. Er zijn in ieder geval geen extra risico’s aan verbonden.

Kritisch kijken naar de aanbieder

Een aanbieder van een ceremonie zou de volgende dingen moeten doen:

• Informatie aanbieden over de voorbereiding voor een ceremonie. Denk hierbij aan informatie over bijvoorbeeld dieet en levensstijl de dagen voor de ceremonie.  
• Een intake of kennismakingsgesprek aanbieden waardoor de begeleiders en de deelnemers kennis met elkaar kunnen maken en elkaar vragen kunnen stellen.  
• Vragen naar medicijngebruik en naar lichamelijke ziektes of psychische aandoeningen. Bij een intake moet een aanbieder altijd vragen naar medicijngebruik en naar lichamelijke of geestelijke ziektes. 
• Duidelijk zijn over de nazorg die ze aanbieden. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat er een mogelijkheid is tot contact met de begeleiders in de dagen of weken na de ceremonie.

Als een aanbieder wel een intake doet, informatie geeft over de voorbereiding en vraag naar medicijnen en ziektes, is de kans groter dat de organisatie betrouwbaar is. Maar het is nooit een garantie.

Zorgen voor goede nazorg

Ayahuasca kan zorgen voor een heftige ervaring. Het kan zijn dat iemand nog lang bezig is met het verwerken van deze ervaring. Zo kan iemand nog lang emotioneel of angstig zijn, of veel vragen hebben. Het is verstandig om te zorgen dat iemand terecht kan bij een goede vriend, vriendin of familielid om deze emoties te bespreken. Een goede aanbieder van ceremonies zou ook dit soort nazorg moeten aanbieden. Door bijvoorbeeld vragenlijsten te sturen of gesprekken aan te bieden.