Over slaapmiddelen
Slaapstoornissen
Voldoende slaap is noodzakelijk om overdag goed te kunnen functioneren. Twee of drie korte onderbrekingen per nacht, die je je meestal niet herinnert, is normaal. Wanneer (opnieuw) in slaap vallen een probleem vormt, is er sprake van een slaapstoornis. Slaapstoornissen komen voor bij éénderde van de volwassen bevolking en kunnen het dagelijks functioneren ernstig belemmeren.
Gedurende de normale slaapcyclus worden verschillende slaapstadia doorlopen, namelijk: de inslaapperiode, de lichte slaap, de diepere slaap (REM-slaap) en de diepste slaap. De slaapduur kan over het algemeen variëren van vijf tot tien uur, afhankelijk van de persoon en de leeftijd.
Slaapmedicatie
Slaapmiddelen (hypnotica) zijn in staat slaap op te wekken en/of gedurende een bepaalde tijd te onderhouden. Slaapmiddelen zorgen onder andere voor verkorting van de inslaaptijd, verlenging van de slaapduur en vermindering van het aantal wekperioden. Hoe slaapmiddelen precies werken, is niet bekend. Wel weten we dat de meeste slaapmiddelen ook angst onderdrukken, epileptische aanvallen verminderen en de spieren ontspannen.
We kunnen de slaapmiddelen verdelen in twee groepen: de benzodiazepines en de overige hypnotica.
- Benzodiazepines + zolpidem (Stilnoct®) en zopiclon (Imovane®)
Benzodiazepines (benzo’s) worden tegenwoordig het meest gebruikt. Sommige middelen werken slechts een paar uur, andere werken relatief lang. Omdat er snel gewenning ontstaat, mogen ze niet langer dan 14 dagen achtereenvolgens worden voorgeschreven [1]. Benzodiazepines geven bijwerkingen als een verminderd reactievermogen, afvlakking van gevoelens, depressie, vermoeidheid, minder zin in seks en duizeligheid. Zolpidem (Stilnoct®) en zopiclon (Imovane®) zijn ‘moderne’ middelen en worden vanwege het overeenkomende effect tot deze groep gerekend.
Voorbeelden van benzodiazepines: brotizolam (Lendormin®), diazepam (Stesolid®), flunitrazepam (Rohypnol®), loprazolam (Dormonoct®), lormetazepam (Noctamid®), midazolam (Dormicum®), nitrazepam (Mogadon®), oxazepam (Seresta®) en temazepam (Normison®). - Overige hypnotica
Tot de overige hypnotica behoren melatonine (Circadin®) en chloralhydraat. Melatonine is een hormoon dat door het lichaam zelf wordt aangemaakt. Het wekt slaperigheid op en verlaagt de lichaamstemperatuur. Melatonine is ook zonder recept verkrijgbaar en geeft bijwerkingen als hoofdpijn, keelontsteking, rugpijn en een zwak gevoel. Chloralhydraat behoort ook tot deze groep, maar wordt zelden meer meer voorgeschreven vanwege het grote risico op vergiftiging bij overdosering.
Medicijnen en drugs kunnen elkaars werking versterken of juist verminderen. Als het ene middel het andere middel op deze manier beïnvloedt, spreken we van een wisselwerking of een interactie. Slaapmiddelen hebben verschillende interacties met drugs.
Soms zijn drugs niet helemaal puur, maar versneden met andere stoffen. Vaak weet je niet met welke stoffen de drugs zijn versneden, dus dit kan gevaarlijk zijn.
Ook op een indirecte manier kunnen drugs gevolgen hebben voor het effect van medicijnen. Als het gebruik van drugs samengaat met slaaptekort, maaltijden overslaan en het vergeten of niet volgens voorschrift innemen van medicijnen kan dit onverwachte gevolgen hebben.